Đồ chơi và thú bông là người bạn thân thiết của trẻ em trong những năm đầu đời. Tuy nhiên, đây cũng là nơi tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây bệnh nếu không được vệ sinh thường xuyên và đúng cách. Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), các bề mặt thường xuyên tiếp xúc như đồ chơi có thể là nơi tích tụ vi khuẩn, virus, nấm mốc – là nguồn gây các bệnh truyền nhiễm như cúm, tiêu chảy, nhiễm trùng da và đường hô hấp ở trẻ nhỏ [1].

1/ Vì sao cần vệ sinh đồ chơi thường xuyên?

Trẻ nhỏ có thói quen đưa đồ chơi lên miệng, ôm thú bông khi ngủ, và thường xuyên tiếp xúc tay-mắt-mũi-miệng trong khi chơi. Theo nghiên cứu được công bố trên American Journal of Infection Control, vi khuẩn như Staphylococcus aureus và E. coli có thể sống sót trên bề mặt đồ chơi nhựa từ vài giờ đến vài ngày nếu không được làm sạch đúng cách [2].

Ngoài ra, thú bông – đặc biệt khi làm từ chất liệu lông nhân tạo – còn dễ tích tụ bụi bẩn, chất gây dị ứng như lông thú cưng, phấn hoa hoặc mạt bụi, có thể gây viêm mũi dị ứng, chàm hoặc hen suyễn ở trẻ nhạy cảm.

2/ Phân loại đồ chơi để vệ sinh đúng cách

a/ Đồ chơi nhựa, silicon, cao su (không có pin):

– Rửa bằng nước ấm và dung dịch tẩy rửa dịu nhẹ.

– Có thể ngâm 5–10 phút trong dung dịch nước ấm pha giấm trắng hoặc oxy già loãng để sát khuẩn.

– Để khô tự nhiên hoặc lau khô bằng khăn sạch.

– Đối với đồ chơi có thể tiệt trùng, có thể dùng máy tiệt trùng hoặc nước sôi (nếu nhà sản xuất cho phép).

b/ Đồ chơi điện tử (có pin hoặc bảng mạch):

– Không ngâm nước. Chỉ lau bằng khăn ẩm có pha dung dịch sát khuẩn nhẹ (như cồn 70 độ pha loãng hoặc dung dịch chứa hydrogen peroxide nồng độ thấp).

– Lau lại bằng khăn ẩm sạch và để khô tự nhiên.

c/ Thú bông và đồ chơi vải:

– Giặt bằng máy giặt với chế độ nhẹ, nước ấm khoảng 40°C, sử dụng dung dịch tẩy rửa không mùi và không chất tẩy mạnh.

– Nếu thú bông có phụ kiện nhựa hoặc điện tử bên trong, nên giặt tay hoặc hút bụi.

– Phơi khô nơi có ánh nắng hoặc sấy nhẹ.

– Với trẻ bị dị ứng, nên giặt thú bông ít nhất 1 lần/tuần [3].

3/ Lưu ý khi vệ sinh đồ chơi

– Không sử dụng thuốc tẩy mạnh, xà phòng có hương liệu tổng hợp vì dễ gây kích ứng da và hô hấp cho trẻ.

– Đọc kỹ nhãn sản phẩm đồ chơi để xem hướng dẫn vệ sinh từ nhà sản xuất.

– Đảm bảo đồ chơi khô hoàn toàn trước khi cho trẻ sử dụng lại để tránh ẩm mốc.

– Thường xuyên kiểm tra đồ chơi cũ, rách, nứt gãy và thay thế nếu không còn an toàn.

4/ Bao lâu nên vệ sinh đồ chơi?

– Hằng tuần: Đối với đồ chơi được sử dụng thường xuyên như thú bông, xe đồ chơi, xếp hình.

– Ngay sau khi trẻ bị ốm: Để hạn chế lây nhiễm chéo.

– Hằng ngày: Với đồ chơi ngậm miệng, đồ chơi tắm hoặc đồ chơi được đưa vào miệng thường xuyên.

Kết luận

Vệ sinh đồ chơi và thú bông là một phần quan trọng trong chăm sóc sức khỏe và phòng ngừa bệnh tật cho trẻ nhỏ. Với những bước đơn giản và thói quen đều đặn, cha mẹ có thể giúp môi trường vui chơi của bé sạch sẽ, an toàn và lành mạnh hơn.

Tài liệu tham khảo:

[1] Centers for Disease Control and Prevention (CDC). “Cleaning and Disinfecting Your Home.”

[2] Gerba, C. P. et al. (2020). Bacterial Contamination of Toys in Childcare Settings. American Journal of Infection Control.

[3] American Academy of Pediatrics (AAP). “Safe Cleaning Practices for Baby and Toddler Items.”